เชื้อรา Aspergillus fumigates เป็นสาเหตุหนึ่งของโรคภูมิแพ้

ช่วงนี้อากาศไม่ค่อยดีนะคะ มีคนที่ไม่มีภูมิต้านทาน ก็จะป่วยเป็นไข้หวัดกันเยอะมาก และบางคนก็มีอาการแพ้อากาศ เช่นเดียวตัวของฉันเองก็ป่วยเป็นโรคภูมิแพ้ จึงได้พยายามหาคำตอบหรือข้อมูลต่าง ๆ ที่จะตอบโจทย์นี้ และคิดว่ามันจะเป็นประโยชน์สำหรับผู้อื่นหรือท่านทั้งหลาย

คำถาม จากเว็บไซด์ของ วิชาการดอทคอม : “อยากทราบข้อมูล,โทษ,ประโยชน์ และวิธีป้องกันและรักษาของเชื้อรา Aspergillus fumigates”

คำตอบ : จากผู้ใช้นามว่า “Nattawut¹”  

แอสเปอร์จิลลัส ฟูมิกาตัส (Aspergillus fumigatus²) เป็น ราจัดเป็นจุลินทรีย์ ในอาณาจักรฟังไจ (FUNGI)  มีหน้าที่และบทบาทที่สำคัญอย่างยิ่งในธรรมชาติ ในการย่อยสลายอินทรีวัตถุ เพื่อนำแร่ธาตุต่าง ๆ กลับคืนสู่ธรรมชาติ  ราไม่มีคลอโรฟิลล์ (Chlorophyll) จึงไม่สามารถสร้างอาหารเองได้  ราบางตัวยังสามารถผลิตสารประกอบที่เป็นประโยชน์ทางการแพทย์ การเกษตร และอุตสาหกรรม  เราสามารถแบ่ง รา ได้ดังนี้

1. ราที่ดำรงชีวิตโดยการย่อยสลาย และดูดซึมสารอาหารจากซากพืชซากสัตว์ที่ตายแล้ว (Saprobes)
2. ราบางกลุ่มดำรงชีพโดยการเกาะกินสิ่งมีชีวิตชนิดอื่นๆ (Parasites)
3.  ราบางชนิดก็ก่อให้เกิดโรคได้ ทั้งโรคในคน สัตว์ และพืช (Pathogen)

โทษของแอสเปอร์จิลลัส ฟูมิกาตัส Aspergillus fumigatus

เชื้อรา แอสเปอร์จิลลัส ฟูมิกาตัส Aspergillus fumigatus อยู่ใน Kingdom : Animalia; Phylum: Ascomycota; Class: Eurotiomycetes; Order: Eurotiales; Family: Trichocomaceae; Genus: Aspergillus; Species: fumigatu

ปัจจุบันมีการทำจีโนมของเชื้อดังกล่าวเสร็จแล้ว และตีพิมพ์ในวารสาร Nature (Nierman WC et al; 2005). มีรายงาน ว่า เชื้อรา แอสเปอร์จิลลัส ฟูมิกาตัส Aspergillus fumigatus เป็นสาเหตุหนึ่งของโรคระบบทางเดินหายใจ เราสามารถพบราดังกล่าวได้ทั่วไปและใกล้ตัวด้วย เช่น ในอากาศ กระถางปลูกต้นไม้ในบ้าน ปุ๋ย คอมพิวเตอร์ ฝาผนังห้อง เป็นต้น ราชนิดนี้ยังก่อให้เกิดโรคในพืชและสัตว์ได้อีกด้วย มีรายงานจาก นักวิจัยจากมหาวิทยาลัยแมนเชสเตอร์ (University of Manchester) พบว่ามีสปอร์ของราดังกล่าว นับล้านเซลล์ อยู่ที่หมอน และ ผ้าห่ม ที่ในห้องนอน เป็นจำนวนมาก มีความเชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่าหมอนเป็นที่อยู่อาศัยของไรฝุ่นซึ่งกินราเป็นอาหาร  และอีกหนึ่งทฤษฎี คือ รา แอสเปอร์จิลลัส ฟูมิกาตัส ใช้มูลของไรฝุ่นเป็นแหล่งของไนโตรเจนและสารอาหาร

ในการแพทย์ แอสเปอร์จิลลัส ฟูมิกาตัส Aspergillus fumigatus ส่วนใหญ่ก่อให้เกิดโรค และเกิดอาการแอสเพอร์จิโลซิส (aspergillosis) ที่เป็นอาการการติดเชื้อ มีรายงานว่า มีการบุกรุกของแอสเปอร์จิลรัสได้ทั่วไปในปอดและไซนัส  นอกจากนี้ยังพบว่า มันสามารถบุกรุกเข้ามาที่อวัยวะอื่น ๆ ได้อีกด้วย เช่น สมอง และมันยังสามารถแพร่กระจายไปยังผู้ป่วยกลุ่มอื่นได้อีกด้วย  การรักษานั้นเป็นเรื่องยาก โดยผู้ป่วย 1 ใน 25 คน จะตายในโรงพยาบาล  รวมทั้งให้ผลเสียต่อผู้ป่วยที่มีระบบภูมิคุ้มกันต่ำ เช่น ผู้ป่วยที่เพิ่งได้รับการปลูกถ่ายอวัยวะ ผู้ป่วยโรคเอดส์ และผู้ป่วยที่ได้รับการรักษาโดยการใช้  สารสเตียรอย์ด ผู้ป่วยลิวคีเมีย (leukaemia) ก่อให้เกิดความตาย ผู้ป่วยทำการผ่าตัดเปลี่ยนกระดูกไขสันหลัง และราแอสเปอร์จิลลัส ฟูมิกาตัส ยังกระตุ้นให้เกิดอาการหอบหืดในเด็กและผู้ใหญ่อีกด้วย ทำให้อาการหอบหืดแย่ลง

การกำจัดแบบง่าย ๆ และการป้องกัน 

การกำจัดเชื้อราแอสเปอร์จิลลัส ฟูมิกาตัส Aspergillus fumigatus ในบ้านที่ขึ้นตามเฟอนิเจอร์ ด้วยการควรตรวจสอบสภาพแวดล้อมก่อนหน้าจะมีความชื้นสูง เช่น ช่วงหน้าฝน ทำสะอาดแล้วให้เช็ดด้วย ไฮเตอร์ชนิดน้ำ ผสมน้ำ 5 เท่าตัว เพื่อฆ่าเชื้อโรค (ไฮเตอร์คือคลอรีน หรือ สารละลายคลอรอกซ์ ผสมน้ำ) ส่วนใหญ่ที่มีเชื้อราขึ้นตามตู้เสื้อผ้าและใต้เตียง มักมาจาก ห้องที่ระบายอากาศไม่ดี  ให้ใช้ผ้าแห้งสะอาดถู ใช้พัดลมเป่าให้แห้ง เปิดประตูทิ้งไว้สักพัก  ส่วนหมอน และเครื่องนอนต่าง ๆ ควร ทำความสะอาดอย่างน้อย 1 ครั้ง/อาทิตย์ เพื่อช่วยลดปริมาณของเชื้อรา

ประโยชน์ ราแอสเปอร์จิลลัส ฟูมิกาตัส (Aspergillus fumigatus)

ในอุตสาหกรรม มีการใช้เอนไซม์จากราดังกล่าว เช่น มาช่วยผลิตเอนไซม์ย่อยสลายเซลลูโลส และไซแลนจากวัสดุเหลือทิ้งทางเกษตรกรรม เป็นต้น  รวมทั้งผลิตเอนไซม์โปรติเอสด้วย  ส่วนในทางการแพทย์ มีรายงานว่า ราแอสเปอร์จิลลัส ฟูมิกาตัส สามารถผลิตยายาปฏิชีวนะ ที่มีชื่อว่า fumagillin เป็นสารที่ยับยั้ง bacteriophage หรือ เรียกว่า เชื้อไวรัสของ แบคทีเรีย และมีฤทธิ์ในการฆ่าอะมีบาได้ด้วย

-------------------

อ้างอิง :

¹Nattawut Boonyuen  : Phylogenetics and Mycology LaboratoriesCentral Research Unit
BIOTEC, National Center for Genetic Engineering and Biotechnology, Khlong Luang,
Pathum Thani, 12120, Email: Nattawut@biotec.or.th http://www.vcharkarn.com/va2/index.php/my/show/154

² Aspergillus fumigatus is a fungus of the genus Aspergillus, and is one of the most common Aspergillus species to cause disease in individuals with an immunodeficienc  (แปลข้อมูลจากวิกิพีเดีย : แอสเปอร์จิลลัส ฟูมิกาตัส เป็นเชื้อราในสายพันธุ์ แอสเปอร์จิลลัส เป็นหนึ่งในสายพันธุ์ของแอสเปอร์จิลลัสที่เป็นที่รู้จักกันมากที่สุดว่า เป็นสาเหตุที่ทำให้เกิดโรคภูมคุ้มกันบกพร่องในคน)